Nguyên tử khối (ma) là lượng của một nguyên vẹn tử. Đơn vị của chính nó là đơn vị chức năng lượng nguyên vẹn tử (u) hoặc đơn vị chức năng carbon (đvC) được quy ước là 1 trong đơn vị chức năng carbon thì tự 1⁄12 lượng một nguyên vẹn tử carbon-12, ở tình trạng nghỉ ngơi.[1] Với nguyên vẹn tử, proton và neutron của phân tử nhân lúc lắc đa số lượng, và nguyên vẹn tử khối tính tự u có mức giá trị ngay sát ngay số khối của nguyên vẹn tử ê.
Bạn đang xem: nguyên tử khối là khối lượng của một nguyên tử tính bằng đơn vị nào
Khi phân tách nguyên vẹn tử khối cho tới đơn vị chức năng, hoặc dalton (Da), muốn tạo trở thành một tỉ số, nguyên vẹn tử khối phát triển thành một đại lượng ko loại nguyên vẹn gọi là khối lượng đồng vị tương đối (xem phần dưới). Vì thế lượng của một nguyên vẹn tử carbon-12 là 12 u (hay 12 Da), tuy nhiên lượng đồng vị kha khá của một nguyên vẹn tử carbon-12 đơn thuần 12.
Nguyên tử khối hoặc lượng đồng vị kha khá chỉ lượng của một phân tử độc nhất, chính vì thế nên bị buộc ràng tự đồng vị chắc chắn của một yếu tắc. Đại lượng ko loại nguyên vẹn lượng nguyên vẹn tử chuẩn chỉnh chỉ độ quý hiếm tầm của những độ quý hiếm nguyên vẹn tử khối của những đồng vị hoặc bắt gặp vô đương nhiên vô một kiểu mẫu yếu tắc. Do ê, độ quý hiếm của nguyên vẹn tử khối thông thường có rất nhiều chữ số sở hữu nghĩa rộng lớn lượng nguyên vẹn tử chuẩn chỉnh. Khối lượng nguyên vẹn tử chuẩn chỉnh tương quan cho tới nguyên vẹn tử khối qua loa sự thịnh hành của những đồng vị vô một yếu tắc. Giá trị của chính nó thông thường xấp xỉ nguyên vẹn tử khối của đồng vị thịnh hành nhất, chứ không cần cần là vì như thế sự khác lạ khi thực hiện tròn xoe.
Nguyên tử khối của nguyên vẹn tử, ion, hoặc phân tử nhân nguyên vẹn tử nhỏ rộng lớn một chút ít đối với tổng lượng của những proton, neutron và electron cấu trở thành nên nó, tự sở hữu sự rơi rụng đuối lượng kể từ tích điện links (do E = mc2).[2]
Khối lượng đồng vị tương đối[sửa | sửa mã nguồn]
Khối lượng đồng vị tương đối (tính hóa học của một nguyên vẹn tử duy nhất) tránh việc lầm lẫn với lượng nguyên vẹn tử kha khá (còn gọi là trọng lượng nguyên vẹn tử) là tầm của những độ quý hiếm của tương đối nhiều nguyên vẹn tử vô một kiểu mẫu yếu tắc chất hóa học. Khối lượng đồng vị kha khá tương tự với nguyên vẹn tử khối, chỉ khác
Khối lượng đồng vị kha khá tương tự với nguyên vẹn tử khối và có mức giá trị đại số tự chính nguyên vẹn tử khối, với nguyên vẹn tử khối dùng đơn vị chức năng lượng nguyên vẹn tử. Sự khác lạ độc nhất là lượng đồng vị kha khá là 1 trong những số lượng đơn thuần tuy nhiên không tồn tại đơn vị chức năng. Vì nó chỉ tỉ trọng của lượng nguyên vẹn tử với chi chuẩn chỉnh là nguyên vẹn tử carbon-12, và kể từ "tương đối" chỉ tỉ tương đối đối với carbon-12.
Với lượng của carbon-12 là 12, lượng đồng vị kha khá lúc đó được xem là lượng của một đồng vị (một nuclit bất kỳ) khi tuy nhiên độ quý hiếm này được đối với lượng của carbon-12. Một những tương tự, lượng đồng vị kha khá của một đồng vị hoặc nuclit là lượng của đồng vị đối với 1/12 lượng của một nguyên vẹn tử carbon-12.
Ví dụ, lượng đồng vị kha khá của một nguyên vẹn tử carbon-12 tự chính 12, còn nguyên vẹn tử khối của một nguyên vẹn tử carbon-12 tự chính 12 đơn vị chức năng carbon hoặc 12 u. Dường như, nguyên vẹn tử khối của một nguyên vẹn tử carbon-12 hoàn toàn có thể được màn trình diễn vô bất kì đơn vị chức năng lượng nào: ví dụ, nguyên vẹn tử khối của một nguyên vẹn tử carbon-12 vào tầm khoảng 1.998467052 × 10−26 kilogam.
Không nuclit này trừ carbon-12 có mức giá trị lượng đồng vị kha khá là một số trong những nguyên vẹn. Cũng tương tự tình huống nguyên tử khối khi màn trình diễn tự u, độ quý hiếm lượng nguyên vẹn tử tầm của những nuclit không giống carbon-12 chỉ ngay sát tự một số trong những nguyên vẹn. Vấn đề này sẽ tiến hành phân tích rộng lớn tiếp sau đây.
Các đại lượng liên quan[sửa | sửa mã nguồn]
Nguyên tử khối và lượng đồng vị kha khá thỉnh thoảng bị lầm lẫn hoặc người sử dụng thay cho cho tới lượng nguyên vẹn tử chuẩn chỉnh và lượng nguyên vẹn tử kha khá. Tuy nhiên, lượng nguyên vẹn tử kha khá và lượng nguyên vẹn tử chuẩn chỉnh màn trình diễn độ quý hiếm tầm (có trọng số chỉ số lượng) của những nguyên vẹn tử sở hữu vô kiểu mẫu yếu tắc, ko cần của nuclit đơn lẻ. Vì thế, lượng nguyên vẹn tử kha khá và lượng nguyên vẹn tử chuẩn chỉnh thông thường có mức giá trị không giống Nguyên tử khối và lượng đồng vị kha khá, và bọn chúng cũng hoàn toàn có thể sở hữu đơn vị chức năng không giống nguyên vẹn tử khối.
Nguyên tử khối (hay lượng đồng vị tuyệt đối) được khái niệm là lượng của một nguyên vẹn tử độc nhất, tức chỉ hoàn toàn có thể là 1 trong những đồng vị (nuclit), chứ không cần cần là độ quý hiếm tầm như lượng nguyên vẹn tử kha khá và lượng nguyên vẹn tử chuẩn chỉnh. Vì thế, vô lý thuyết, nguyên vẹn tử khối hoặc lượng đồng vị kha khá của từng đồng vị hoặc nuclit của một yếu tắc chất hóa học hoàn toàn có thể được đo lường đặc biệt đúng đắn, vì như thế từng mẫu nuclit tiếp tục như là trọn vẹn những kiểu mẫu không giống sở hữu nằm trong tình trạng tích điện. Ví dụ, từng nguyên vẹn tử oxi-16 sẽ có được nguyên vẹn tử khối (hay lượng đồng vị tương đối) tự với toàn bộ nguyên vẹn tử oxi-16.
Trong tình huống những yếu tắc có duy nhất một đồng vị vô đương nhiên (các yếu tắc đơn nuclit) hoặc một đồng vị đa phần, sự chênh chếch thân thiết nguyên vẹn tử khối của đồng vị thịnh hành nhất và lượng nguyên vẹn tử kha khá (hay chuẩn) hoàn toàn có thể đặc biệt nhỏ hoặc tự ko, và ko tác động cho tới phần rộng lớn đo lường và tính toán. Tuy nhiên, hoàn toàn có thể tồn bên trên sai chếch và thỉnh thoảng rất cần được xét từng nguyên vẹn tử đơn lẻ của những yếu tắc tuy nhiên ko cần đơn nuclit.
Với những yếu tắc sở hữu nhiều hơn thế nữa một đồng vị thịnh hành, sự chênh chếch thân thiết lượng nguyên vẹn tử kha khá và lượng đồng vị kha khá của đồng vị thịnh hành nhất, hoàn toàn có thể lên tới mức rộng lớn 0.5 đơn vị chức năng (như tình huống của clo với lượng nguyên vẹn tử chuẩn chỉnh và lượng nguyên vẹn tử kha khá vào tầm khoảng 35.45). Nguyên tử khối (khối lượng đồng vị tương đối) của một đồng vị khan hiếm hoàn toàn có thể chênh chếch với lượng nguyên vẹn tử chuẩn chỉnh hoặc lượng nguyên vẹn tử kha khá cho tới vài ba đơn vị chức năng lượng.
Nguyên tử khối tính theo đòi đơn vị chức năng carbon (có độ quý hiếm tự lượng nguyên vẹn tử chuẩn) luôn luôn ngay sát tự một số trong những nguyên vẹn tuy nhiên ko khi nào có mức giá trị nguyên vẹn (trừ carbon-12) vì như thế nhị nguyên nhân chính:
- proton và neutron sở hữu lượng không giống nhau, và những nuclit không giống nhau sở hữu tỉ trọng proton và neutron không giống nhau.
- nguyên tử khối bị rời cho tới một nấc này ê, tự tích điện links phân tử nhẩn.
Tỉ lệ thân thiết nguyên vẹn tử khối và số khối (số phân tử vô nhân) ở trong tầm kể từ 0.99884 với 56Fe và 1.00782505 với 1H.
Bất kì sự hao hụt lượng này tự tích điện links phân tử nhân chỉ chiếm khoảng chừng một trong những phần nhỏ (bé rộng lớn 1%) đối với tổng lượng những nucleon tự tại. So với lượng tầm của từng nucleon vô carbon-12, là 1 trong những nguyên vẹn tử sở hữu links kha khá mạnh, hao hụt lượng chỉ là 1 trong những phần nhỏ của một đơn vị chức năng carbon. Do proton và neutron tự tại sở hữu lượng không giống nhau đặc biệt không nhiều (khoảng 0.0014 u), thực hiện tròn xoe lượng đồng vị kha khá, hoặc nguyên vẹn tử khối của ngẫu nhiên nuclit này (tính theo đòi đơn vị chức năng carbon) luôn luôn cho tới tớ số phân tử vô nhân, hoặc số khối. Thêm vô ê, số neutron hoàn toàn có thể được xem bằng phương pháp trừ số khối cho tới số proton (số hiệu nguyên vẹn tử) sở hữu vô phân tử nhân.
Hao hụt khối lượng[sửa | sửa mã nguồn]
Độ chênh chếch của tỉ số thân thiết nguyên vẹn tử khối và số khối và 1 thay cho đổi: là số dương với hydro-1, rồi rời dần dần cho tới khi đạt đặc biệt tè bên trên heli-4. Đồng vị của lithi, beryli, và bo sở hữu links ko chặt tự heli, minh chứng là tỉ số của bọn chúng tăng dần dần.
Xem thêm: suy nghĩ về thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua nhân vật vũ nương
Đến carbon, tỉ số thân thiết nguyên vẹn tử khối (tính theo đòi đơn vị chức năng carbon) và số khối tự chính 1. Sau carbon nó hạ xuống thấp rộng lớn 1 cho tới khi đạt đặc biệt tè bên trên sắt-56 (sắt-58 và niken-62 có mức giá trị cao hơn nữa đặc biệt ít), rồi tăng dần dần với những đồng vị nặng nề rộng lớn và số khối tăng dần dần. Vấn đề này là vì phân hoạnh họe phân tử nhân vô yếu tắc nặng nề rộng lớn zirconi lan tích điện, và phân hoạnh họe vô yếu tắc nhẹ nhõm rộng lớn niobi cần thiết tích điện. Mặt không giống, phản xạ hợp ý hoạnh họe thân thiết nhị nguyên vẹn tử của một yếu tắc nhẹ nhõm rộng lớn scandi (trừ heli) tạo nên tích điện, còn sức nóng hoạnh họe yếu tắc nặng nề rộng lớn calci cần thiết tích điện. Sự sức nóng hoạnh họe của nhị nguyên vẹn tử He-4 muốn tạo rời khỏi beryli-8 cần thiết hỗ trợ tích điện, và nguyên vẹn tử beryli tiếp tục nhanh gọn vỡ tung lại. He-4 hoàn toàn có thể phản xạ với triti (H-3) hoặc He-3, và những quy trình này đang được ra mắt vô tổ hợp phân tử nhân Big Bang. Sự tạo hình của những yếu tắc sở hữu nhiều hơn thế nữa bảy nucleon cần thiết phản xạ hợp ý hoạnh họe thân thiết phụ thân nguyên vẹn tử He-4 vô quy trình phụ thân alpha, bỏ dở lithi, beryli và bo muốn tạo rời khỏi carbon.
Sau đấy là tỉ số thân thiết nguyên vẹn tử khối và số khối của một số trong những nguyên vẹn tố:
| Nuclit | Tỉ số nguyên vẹn tử khối với số khối |
|---|---|
| 1H | 1.00782505 |
| 2H | 1.0070508885 |
| 3H | 1.0053497592 |
| 3He | 1.0053431064 |
| 4He | 1.0006508135 |
| 6Li | 1.0025204658 |
| 12C | 1 |
| 14N | 1.0002195718 |
| 16O | 0.9996821637 |
| 56Fe | 0.9988381696 |
| 210Po | 0.9999184462 |
| 232Th | 1.0001640315 |
| 238U | 1.0002133958 |
Đo đạc[sửa | sửa mã nguồn]
Việc đo lường và đối chiếu lượng của nguyên vẹn tử được tiến hành tự cách thức khối phổ.
Chuyển đổi[sửa | sửa mã nguồn]
Đơn vị chuẩn chỉnh được sử dụng vô khoa học tập nhằm đo lượng hóa học là mol (ký hiệu: mol), được khái niệm xấp xỉ là lượng hóa học chứa chấp số nguyên vẹn tử hoặc phân tử ngay số nguyên vẹn tử sở hữu vô 12 gam carbon-12. Số nguyên vẹn tử sở hữu vô một mol hóa học gọi là số Avogadro, có mức giá trị khoảng tầm 6.022 × 1023.
Một mol hóa học luôn luôn sở hữu lượng ngay sát tự khối lượng nguyên vẹn tử chuẩn hoặc khối lượng mol của hóa học đó; song, điều này sẽ không nhất thiết chính với nguyên tử khối tùy nằm trong vô số đồng vị của yếu tắc ê tồn bên trên vô đương nhiên. Ví dụ, lượng nguyên vẹn tử chuẩn chỉnh của Fe là 55.847 g/mol, vậy nên một mol Fe thịnh hành bên trên Trái Đất sở hữu lượng là 55.847 grams. Nguyên tử khối của đồng vị 56Fe là 55.935 u và một mol nguyên vẹn tử 56Fe sẽ có được lượng 55.935 g, tuy nhiên lượng 56Fe nguyên vẹn hóa học như vậy trước đó chưa từng được nhìn thấy (hay tạo nên ra) bên trên Trái Đất. Tuy nhiên, sở hữu 22 yếu tắc đơn nuclit có duy nhất một đồng vị được nhìn thấy vô đương nhiên (như fluor, natri, nhôm và phosphor) và với những yếu tắc này, lượng nguyên vẹn tử chuẩn chỉnh và nguyên vẹn tử khối có mức giá trị đều bằng nhau. Do ê, những kiểu mẫu test của những yếu tắc này hoàn toàn có thể dùng để làm chuẩn chỉnh tham ô chiếu cho tới một số trong những độ quý hiếm nguyên vẹn tử khối chắc chắn.
Công thức nhằm quy đổi thân thiết đơn vị chức năng lượng nguyên vẹn tử và gam theo đòi IUPAC cho 1 nguyên vẹn tử là:
trong ê là hằng số Avogadro.
Phân tử khối[sửa | sửa mã nguồn]
Có thể vận dụng khái niệm tương tự động cho những phân tử. Khối lượng phân tử của một hợp ý hóa học hoàn toàn có thể được xem bằng phương pháp nằm trong nguyên vẹn tử khối của những nguyên vẹn tử cấu trở thành nên nó (nuclit). Khối lượng mol của một hợp ý hóa học hoàn toàn có thể được xem bằng phương pháp nằm trong lượng nguyên vẹn tử kha khá của những yếu tắc sở hữu vô công thức chất hóa học của chính nó. Trong cả nhị tình huống, rất cần được xét cả số phiên những nguyên vẹn tử xuất hiện nay, và nhân nguyên vẹn tử khối cho tới bội số ê.
Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]
Các mái ấm khoa học tập trước tiên xác lập được lượng nguyên vẹn tử kha khá là John Dalton và Thomas Thomson thân thiết 1803 và 1805 và Jöns Jakob Berzelius thân thiết 1808 và 1826. Khối lượng nguyên vẹn tử kha khá ban sơ được khái niệm đối với lượng của yếu tắc nhẹ nhõm nhất, hydro, được xem là 1 trong.00, và trong mỗi năm 1820 fake thuyết Prout nhận định rằng lượng nguyên vẹn tử của toàn bộ yếu tắc là 1 trong những bội số của lượng nguyên vẹn tử hydro. Tuy nhiên, Berzelius sớm minh chứng rằng điều này là sai, và với một số trong những yếu tắc như clo, lượng nguyên vẹn tử kha khá vào tầm khoảng 35.5, ở gần như là vị trí trung tâm nhị bội số nguyên vẹn của lượng hydro. Dù vậy, về sau, điều này được minh chứng là vì láo lếu hợp ý của tương đối nhiều đồng vị, còn nguyên vẹn tử khối của đồng vị nguyên vẹn hóa học, hoặc nuclit, là bội số của lượng hydro với sai số trong tầm 1%.
Trong thập kỷ 1860, Stanislao Cannizzaro đầy đủ lượng nguyên vẹn tử kha khá bằng phương pháp người sử dụng toan luật Avogadro (đặc biệt là bên trên Hội nghị Karlsruhe năm 1860). Ông thể hiện một toan luật nhằm xác lập lượng nguyên vẹn tử kha khá của những nguyên vẹn tố: lượng hóa học không giống nhau của và một yếu tắc chứa chấp trong mỗi phân tử không giống nhau là những bội số nguyên vẹn của trọng lượng nguyên vẹn tử và xác lập lượng nguyên vẹn tử và phân tử kha khá qua loa việc đối chiếu tỷ lệ khá của một láo lếu hợp ý khí chứa chấp phân tử của một hoặc nhiều yếu tắc cần thiết đo lường.[3]
Trong thế kỉ đôi mươi, trước trong những năm 1960 những mái ấm chất hóa học và cơ vật lý dùng nhị thang đo nguyên vẹn tử khối không giống nhau. Các mái ấm chất hóa học người sử dụng "đơn vị nguyên vẹn tử khối" (amu) sao cho tới láo lếu hợp ý đương nhiên những đồng vị của oxi sở hữu lượng nguyên vẹn tử là 16, trong lúc những mái ấm cơ vật lý gán số lượng 16 thực hiện nguyên vẹn tử khối của đồng vị oxi thịnh hành nhất (16O, bao gồm 8 proton và 8 neutron). Tuy nhiên, vì như thế oxi-17 và oxi-18 cũng có thể có vô đương nhiên, điều này kéo đến nhị thang đo không giống nhau cho tới lượng nguyên vẹn tử. Thang đo thống nhất dựa vào carbon-12, 12C, thỏa mãn nhu cầu nhu yếu của những mái ấm cơ vật lý về thang đo dựa trên một đồng vị độc nhất, trong lúc vẫn có mức giá trị ngay sát tự thang đo của những mái ấm chất hóa học.
Cụm kể từ trọng lượng nguyên vẹn tử đang được dần dần bị loại bỏ vứt và thay cho thế tự khối lượng nguyên vẹn tử tương đối, vô số đông tình huống. Sự thay cho thay đổi thuật ngữ này còn có xuất xứ kể từ trong những năm 1960 và làm ra rời khỏi nhiều giành cãi vô xã hội khoa học tập, và tự việc dùng đơn vị chức năng lượng nguyên vẹn tử và chủ ý rằng "weight" sở hữu phần ko tương thích. Một số người vẫn ham muốn lưu giữ cụm kể từ "trọng lượng nguyên vẹn tử" với nguyên vẹn nhân đó là cụm kể từ "trọng lượng nguyên vẹn tử" vẫn được người vô ngành nắm rõ, còn cụm kể từ "khối lượng nguyên vẹn tử" đã và đang được dùng và cụm kể từ "khối lượng nguyên vẹn tử tương đối" hoàn toàn có thể bị lầm lẫn với khối lượng đồng vị tương đối (khối lượng của một nguyên vẹn tử của một nuclit, đối với 1/12 lượng một nguyên vẹn tử carbon-12; coi phần trên).
Năm 1979, nhằm giải quyết và xử lý xích míc, cụm kể từ "khối lượng nguyên vẹn tử tương đối" được xem là đồng nghĩa tương quan cho tới trọng lượng nguyên vẹn tử. Hai mươi năm tiếp theo trật tự của bọn chúng đã biết thành hòn đảo ngược, và "khối lượng nguyên vẹn tử tương đối" phát triển thành cụm kể từ rất được ưa chuộng. Tuy nhiên, cụm kể từ "khối lượng nguyên vẹn tử chuẩn" (chỉ lượng nguyên vẹn tử của những kiểu mẫu test được chuẩn chỉnh hóa) vẫn được không thay đổi.[4]
Xem thêm: cách đăng nhập momo không cần mã xác nhận
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Số nguyên vẹn tử
- Đơn vị lượng nguyên vẹn tử
- Đồng vị
- Địa hóa đồng vị
- Khối lượng phân tử
- Jean Stas
- John Dalton
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
- Khối lượng nguyên vẹn tử kha khá và bộ phận đồng vị của toàn bộ nguyên vẹn tố-Viện Tiêu chuẩn chỉnh và Kĩ thuật Quốc gia
- Đánh giá chỉ lượng nguyên vẹn tử AME2016 Lưu trữ 2019-01-11 bên trên Wayback Machine kể từ Trung tâm tài liệu phân tử nhân quốc gia
Bình luận